ضایعات ناشی از انگل های منوژن بر روی بافت آبشش و سلول های کلراید ماهی سفید دریای خزر

منوژنیاسیس، یکی از شایع ترین بیماری هایی است که توسط گونه های انگل منوژن در آبشش و پوست ماهیان پرورشی و وحشی در تمام سنین ایجاد می شود. در این تحقیق که دی ماه 1391 انجام شد، تعداد 33 عدد ماهی سفید (rutilus frisii kutum) صید شده به وزن 1200-190 گرم و طول 5/40-20 سانتی متر از سواحل جنوبی دریای خزر در استان مازندران (شهر ساری) مورد بررسی قرار گرفتند. کمان های آبششی در فرمالین 10 درصد تثبیت و با استفاده از روش استاندارد بافت شناسی، مقاطع بافتی پنج میکرونی از نمونه ها تهیه شده و به روش هماتوکسیلین- ائوزین رنگ آمیزی شدند. پس از بررسی ضایعات بافتی به وجود آمده ناشی از حضور انگل ها، تعداد و اندازه سلول های کلراید توسط میکروسکوپ نوری شمارش و اندازه گیری گردید. منوژن ها از خانواده داکتیلوژیریده (dactylogyridae) و دیپلوزوئیده (diplozoidae) شناسایی شدند. میانگین شدت آلودگی و فراوانی به انگل های خانواده داکتیلوژیریده به ترتیب (118 و 100 درصد) و به انگل های خانواده دیپلوزوئیده (53/4 و 78/78 درصد) بوده است. ضایعات مشاهده شده عبارت بود از: تخریب رشته ها و چسبندگی تیغه های آبششی، هایپرتروفی سلول های اپیتلیال و هایپرپلازی تیغه های آبششی، جداشدن اپیتلیوم از غشاء پایه تیغه ها، آنیوریسم و بروز حالت چماقی. نتایج نشان داد تعداد کل سلول های کلراید در حضور انگل ها کاهش ولی اندازه آنها تغییری نداشته است. نتایج آزمون همبستگی ارتباط معکوس قوی و معنی داری میان تراکم انگل ها و تعداد کل این سلول ها نشان داد.